म्हातारी

    कोकणात काय नाय आसा....
सगळा आसा....
तरीपण थयल्या  माणसांका त्याचो गर्व नाय आसा...
साधी राहणी...सरळ स्वभाव...
म्हणानच कोकणातली माणसा म्हणतंत...
येवा कोकण आपलोच आसा...
हयलो निसर्ग...
हयले मासे...
हयली फळा-फुला काय काय म्हणान सांगा...
तर अशा या रम्य कोकणात माझा घर...
माझ्या कोकणातली भाषा तर सगळ्यांकाच तिच्या प्रेमात पाडता...
माका अभिमान  आसाव मी मालवणी असल्याचो...
आता मी एक-एक फुलरूपी  गोष्ट घेवन ह्यॊ वळेसार तयार करूचो प्रयत्न करूक सुरूवात करतंय...
मायभवानी आणि रामेश्वराच्या पायार ही फुला अर्पण करतंय...

पहीला फूल....'म्हातारी'...                                                            

म्हातारी


"गो" गोsss…  खय चललय…???  घोटयेत काय आसा ता… ? " बाजूच्या घरातल्या म्हातारेन माका हटकल्यान…

 तीचोच डोळो चुकान माका जावचा होता… पण म्हातारी झाली तरी आजून नजर शाबूत आसा… 

कोण खय जाता ? काय करतां ? काय बोलता ? काय खाता ? सगळे चांभार चौकशे होये हिका… 

घरात काय शिजता… तां हिका वासा वरसून नाय, तर आवाजा वरसून बरा कळतां… 

 भिड्यावर घावण्याचा पीठ घातला आणि चर्ररर… असो आवाज इलो का तिका समजां…  आज घावणे… 

" आज जेवणाक घावणे काय गोsss… कोण पावणो येतां कि काय ? मग कोम्बो असतलोच " 

झाली… आजीये ची क, का, कि, की, ची बाराखडी सुरु झालीच… मग तिच्यापासून कायव दडान रवाचा नाय… 

माझ्या घोटयेत ओवळा होती…   " आजी व्होळावरसून ओवळा आणलंय… " असा म्हटल्यार आजीयेन तोंड उघडल्यान… 

" वायच चार माका दिगो… वळेसार करून देवाक घालतय " 

हिका काय नको असा नाय… सगळ्याचो सोस… म्हणतली चार…  पण घेतली पसोभर… 

मी इतक्या मेहनतीन व्होळार जावन फुला जमा केलंय… हिका काय मागांक… मनातसून वायच चरफडतच तिका  मी ओवळा दिलंय… 

माजो एक वळेसार कमी जातलो…  आजीये चो रागच इलो माका… 

तिच्या घरांत ती एकटीच रवा होती… तिची  चेडवा मुंबैक रवत … कधी-मधी तिका भेटाक येयत…

आजी दाणो-गोटो भरून ठेय… में महिन्याक आंबे खावक चेडवा येयत… 

खालच्या खोल्येत आड्ये घालून ठेय… आंब्याचो घमघमाट घरभर सुटा… 

चेडवा येवन मनसोक्त ताव मारीत… उरला सुरला… आजी बांधून देय… 

एकदा आजी शिक पडली… माझ्या बाबांनी तिका औषध पाणी केला पण तिका काय बरा वाटा नाय… 

शेवटी आजी आपल्या चडवाकडे मुंबैक गेली… थयसर जावची इच्छा तिका अजिबात नाय होती… पण करतली काय… ? इकडे कोण बघीत ? 

मुंबैक गेली ती परत काय येवूक नाय… घराक कुलुपच लागला… 

घोट्येत्सुन फुलां नेताना आज्येच्या दाराकडे माझो लक्ष गेलो… ओगीचच…आज्येचो भास झालो… 

आज वळेसार करुक खूप फुलां आसत पण तो हुरूप नाय… आजीची आठवण ईली… 

दाराच्या पायरेर चार ओवळा ठेयलंय…  मनात म्हटलंय आज्ये हि घे ओवळा तुका… सुगंधी वासाची… 

…आजव तो ओवळाचो  वास आठवणीत्सून दरवळता आणि आजीपण… 

घोटयेत = ओटी 

ओवळा = बकुळी 

व्होळ   = ओहोळ 

आड्ये = आंबे पिकवण्यासाठी ठेवलेली टोपली किंवा खोका…   

वळेसार = गजरा